अभिलाष गुप्ता

वीरगंज, २५ असोज । वीरगंजका क्यासिनोहरूमा पछिल्लो समयमा नेपाली नागरिकहरू निर्धक्क रूपमा प्रवेश गरिरहेका छन् भन्ने उजागर भएपछि जुवा नियमन र निगरानी प्रणालीप्रति गम्भीर प्रश्न उठेको छ।

नेपालको प्रचलित कानुनअनुसार नेपाली नागरिकहरूलाई क्यासिनो प्रवेशमा पूर्ण निषेध गरिएको छ। तथापि, स्रोतहरूका अनुसार कयौँ क्यासिनोहरूले नक्कली पहिचानपत्र (ID Card) प्रयोग गरी नेपाली नागरिकलाई भित्र्याउने गरेको तथ्य फेला परेको छ। यसले सामाजिक तथा आर्थिक दृष्टिले ठूलो समस्या सिर्जना गरिरहेको छ। कयौँ नेपाली नागरिक क्यासिनोमा पैसाको लालचमा परेर घर–परिवार गुमाउने अवस्थासम्म पुगेका छन्।

क्यासिनो सञ्चालन र नियमनको जिम्मा संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय अन्तर्गत पर्छ। सो मन्त्रालयले क्यासिनो सञ्चालनका लागि लाइसेन्स प्रदान गर्ने अधिकार त राख्दछ, तर स्थलगत निरीक्षण र अनुगमनको जिम्मेवारी भने पर्यटन विभाग (Department of Tourism) मातहतकै क्यासिनो अनुगमन शाखाले गर्ने व्यवस्था छ।

तर, स्थलगत निरीक्षण प्रभावकारी नभएको, अनुगमन टोलीहरू केवल कागजी प्रक्रिया पुर्‍याएर फर्किने गरेको, र केही स्थानमा निरीक्षणमा भ्रष्टाचार र मिलेमतोको आरोप पनि लाग्दै आएको छ।
एक स्थानीय सामाजिक अभियन्ताले भने क्यासिनोले कानुनको धज्जी उडाउँदै नेपालीलाई भित्र्याइरहेको छ। सरकारले लाइसेन्स दिएर मात्रै जिम्मेवारी पुरा हुँदैन, यसको नियमन पनि कडा हुनुपर्छ।

हाल बिरगंजस्थित केही ठूला होटलमा सञ्चालनमा रहेका क्यासिनोहरूमा दैनिक सयौँ व्यक्तिहरूको आवतजावत हुने गरेको छ। प्रहरी र स्थानीय प्रशासनले समेत यसबारे मौनता अपनाएको देखिन्छ, जसले कानुन कार्यान्वयनको अवस्थामाथि गम्भीर प्रश्न उठाएको छ।

सामाजिक सञ्जाल र स्थानीय मिडियामा समेत क्यासिनोको कारण घरबार गुमाएका नेपालीहरूको संख्या बढ्दै गएको चर्चा चलिरहेको छ। कयौँ परिवार आर्थिक तथा सामाजिक संकटमा फँसेका छन्।

विशेषज्ञहरूका अनुसार,
यदि तत्काल प्रभावकारी निरीक्षण र नियन्त्रणको व्यवस्था गरिएन भने क्यासिनोको जुवा संस्कृति नेपाली समाजमा गहिरो सामाजिक समस्या बनेर उभिनेछ।

सुझावस्वरूप, नागरिक समाज र सञ्चार माध्यमहरूले पर्यटन मन्त्रालय तथा सम्बन्धित निकायलाई पारदर्शी अनुगमन प्रणाली लागू गर्न र कानुन उल्लङ्घन गर्ने क्यासिनोमाथि कडा कारबाही गर्न आग्रह गरेका छन्।